Hekserij in Tielt

Het begrip hekserij en toverij klinkt u wellicht niet onbekend in de oren. Zo heb je tal van sprookjes waarbij er heksen in voorkomen, kijk maar naar Rapunzel. 😄
Hekserij en toverij is veel ouder dan het christendom, het komt vanuit een oergeloof.
Vroeger was hekserij te linken met kennis van geboorten of geneeskrachtige kruiden. Dit idee evolueerde, in negatieve zin, in de middeleeuwen.
In de middeleeuwen werden deze kruidenvrouwtjes ervan verdacht hun magische krachten voor kwade doelen aan te wenden. Ook Tielt ontsnapte niet aan hekserij.
Anna De Coninck, beter gekend als Tanneke Sconyncx.

Deze tekst staat op de muur van de Hallentoren in Tielt.

De legende Tanneke.

Tanneke Sconyncx, woonachtig in Gottem, was getrouwd met Thomas Van der Meulen. Samen kregen ze vier kinderen, waarvan twee de huwbare leeftijd van 23 hadden bereikt.

Volgens de legende was Tanneke een fiere, intelligente, stijlvolle vrouw. Ze wist veel over kruiden. Dit maakte haar verdacht, waarna ze later beschuldigd werd van hekserij. Dorps- en burenruzies, een paard en kar die omviel, een zieke die niet genas, ... waren één van de vele beschuldigingen.

Door deze beweringen werd Tanneke niet veel later verdacht van hekserij. Tanneke werd ondervraagd door de baljuw van Gottem, Hubert Meganck. Dit was haar neef die verliefd was op haar. Tanneke wees hem af, waardoor dit hij niet kon verkroppen. Uit zijn jaloezie en wraak verspreidde hij ook geruchten.

(Baljuw: rechterlijke ambtenaar die de landsheer vertegenwoordigde.)

Het eerste verhoor was op 16 december 1602, ook op dat verhoor bleef haar neef haar verleiden, dit mislukte echter.
Baljuw startte een proces tegen haar en zo werd ze ook beschuldigd van een pact met de duivel en zou ze op een heksensabbat geweest zijn. Het proces vond plaats op de Vierschaar in Gottem, dit is nu een rondpunt die de wegen Dentergem - Olsene en Gottem - Oeselgem met elkaar doen kruisen.

Na het proces op de Vierschaar werd Anna overgeplaatst naar de gevangenis in Tielt, waar ze werd gefolterd tot ze uiteindelijk de beschuldigingen toegaf. Na de foltering trok ze haar bekentenissen terug in waarna ze nog harder en pijnlijker werd gefolterd. Tijdens die laatste folteringen, die vier dagen en nachten heeft geduurd, bezweek Anna De Coninck alias Tanneke Sconyncx op 2 juni 1602 aan haar verwondingen. Ze werd 42 jaar.

De Chirurgijn Salomon Marcx uit Tielt verklaarde in een attest dat het de duivel zelf was die Tanneke gedood had tijdens de bloedige ondervragingen in de Tieltse Hallentoren. Haar lichaam werd begraven in Gottem dicht bij een vijver. Sindsdien heet die vijver ook nu nog de Heksenput.
(Chirurgijn: een medisch behandelaar in de middeleeuwen en vroegmoderne tijd.)

De dag van vandaag.

Op de dag van vandaag doet Tanneke een belletje rinkelen bij de Tieltse bevolking. De Tieltse buitenschoolse opvang is er naar vernoemd.
Verder is mijn nicht en mijn neef rechtstreekse afstammelingen van haar. Zij zijn de dertiende generatie. Ze houden dan ook de legende nog levendig. Zes jaar geleden mocht mijn nicht in de huid kruipen van Tanneke en te doorstaan wat Tanneke toen in die tijd heeft moeten doorstaan.

Link naar Corona.

In tijden van crisis is het altijd gemakkelijk om iemand vals te beschuldigen, uit het verleden hebben sommige dan niks bijgeleerd. Kijk maar naar sommigen, lijk Donald Trump, die China beschuldigen dat ze het virus expres de wereld hebben ingestuurd. We moeten veel objectiever kijken naar mensen vooraleer we iemand beschuldigen.